Hiszpańskie Vias Verdes
Na terenie Hiszpanii znajduje się ponad 7.600 km opuszczonych linii kolejowych. W więkoszości przypadków ich budowa nie została nigdy zakończona, nie mówiąc już o ich użyteczności. Ambitne plany połączenia koleją nawet najmniejszych wiosek niestety legły w gruzach wraz z hiszpańską wojną domową i trudnymi czasami, które nastąpiły po niej. Przez ponad 40 lat linie kolejowe pozostawione w zapomnieniu, były powoli niszczone lub wykorzystywane przez lokalnych mieszkańców.
W 1993 roku został uruchomiony program Vias Verdes. Hiszpański inicjatywa była wzorowana na programie Greenways działającym w Wielkiej Brytanii i USA . Jej celem było wprowadzenie turystyki przyjaznej środowisku na obszarach wiejskich, przede wszystkim poprzez rozwój istniejącej już infrastruktury kolejowej.
Powstałe Vias Verdes zapewniają idealne ścieżki rowerowe i spacerowe dla całej rodziny. Linie kolejowe ze swej natury są stosunkowo proste i pozbawione stromych wzniesień, w związku z czym powstałe ścieżki Vias Verdes są płaskie, wolne od ruchu drogowego i idealnie nadaje się do uprawiania turystyki pieszej lub rowerowej. Większość z nich dodatkowo przebiega przez obszary o wyjątkowych walorach przyrodniczych.
Jako że prawie wszystkie drogi są asfaltowe i odpowiednio oznaczone, uważa się je za przyjazne dla osób poruszających się na wózkach oraz odpowienie dla osób starszych.
Macie niepowtarzalną szansę zanurzyć się w hiszpańskim wiejskim krajobrazie, pokonując trasy pieszo, rowerem czy każdym innym pojazdem niemechanicznym! Wolicie rolki, a może hujalnogę?
Sukces inwestycji Vias Verdes
Działający już od ponad 20 lat Vias Verdes można uznać za program odnoszący sukces. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 160 mln euro. 2,200 kilometrów nieużywanych linii kolejowych przekształcono w 110 oddzielnych tras przebiegające przez całą Hiszpanię. Co roku Vias Verdes odwiedza kilka milionów osób. Największą populrnością cieszą się trasy w prowincji Girona, które rocznie przyciągają milion odwiedzających!
Via Verde de la Sierra, Cádiz
Jedną z najpiękniejszych tras Vias Verdes znajdziecie w południowej części Hiszpanii. Została ona uznana za najleszą "Zieloną Trasę" w Europie w 2009 roku oraz znalazła się na drugim miejscu w kategorii "Excellence" w roku 2013. Via Verde de la Sierra przecina góry w północnej części prowincji Kadyks i dotyka na południu prowincji Sewilla. Mierzy 36,5 km długości i wiedzie od wioski Olvera do Puerto Serrano, przebiegając przez gminy Olvera, Puerto Serrano, Coripe, Montellano, El Coronil oraz Pruna.
Trasa jest spektakularna i przechodzi przez jedne z najpiękniejszych i nietkniętych krajobrazów wiejskich Andaluzji. Jadąc rowerem czy wędrując pieszo, pokonujecie różnej długości tunele, mosty i wiadukty, bujne doliny, podróżujecie wzdłuż brzegów rzek, przez łąki i pola i obok jednych z najbardziej starannie chronionych pomników przyrody w Andaluzji. Łącznie istnieje 30 tuneli, z których najdłuższy mierzy ponad 900m długości. Większość z nich posiada automatyczne oświetlenie, ale nie wszystkie- dlatego lepiej zabezpieczcie się w dobre reflektory i latarki!
Na trasie napotkacie łącznie 4 wiadukty. Największy z nich, Viaducto de Coripe, mierzy 237 m długości. Trzy dawne stacje kolejowe, Olvera, Coripe i Puerto Serrano, zostały przekształcone w niewielkie hotele z restauracjami. Zapewniają one dobre miejsca, aby rozpocząć lub zakończyć trasę, będąc jedynymi punktami na trasie do których można dostać się samochodem.
Peñón de Zaframagón i Chaparro de la Vega
Dwa najbardziej interesujące i najważniejsze z punktu widzenia ekologów miejsca to rezerwat przyrody Peñón de Zaframagón oraz Chaparro de la Vega, chroniony pomnik przyrody. Peñón de Zaframagón znajduje się prawie w połowie drogi wzdłuż Via Verde, u podnóża Sierra de Grazalema i tuż przy granicy prowincji Sewilla (Coripe) i Kadyks (Olvera). Jest domem dla jednej z największych kolonii lęgowych sępa płowego (Gyps fulvus) w Europie.
Cały teren można nazwać ornitologicznym rajem, w którym odnajdziecie wiele innych gatunków ptaków, w tym żołny (Merops apiaster), gadożery zwyczajne zwane także krótkoszponami (Circaetus gallius),ścierwniki (Neophron percnopterus), puchacze (Bubo bubo), sokoły pustułeczki (Falco naumanni), czaple siwe (Ardea cinerea) i zimorodki zwyczajne (Alcedo atthis). Stacja kolejowa Zaframagón, która znajduje się tuż obok, została przekształcona w miejsce otwarte dla odwiedzających i punkt obserwacji ptaków. Zainstalowano dwie dobrej jakości kamery cyfrowe ukryte wysoko w górach, które pozwalają odwiedzającym zobaczyć miejsca gniazdowania sępów płowych i z bliska pogdlądać te ptaki. Punkt jest otwarty codziennie od 10:00 do 16:00, a wstęp kosztuje 2 € za osobę dorosłą (1€ dzieci). Wcześniejszy kontakt telefoniczny może być dobrym pomysłem ( +34 956136372/ 638280184).
Chaparro de la Vega to ponad 200-letni (choć niektórzy twierdzą, że 700-letni!) dąb bezszypułkowy o wysokości 13 m i średnicy korony ponad 28m! By go zobaczyć, miejcie oczy szeroko otwarte i wypatrujcie znaku zaraz za stacją Coripe- niewielka ścieżka zaprowadzi Was do tego potężnego drzewa. Chaparro de la Vega został uznany za pomnik przyrody Andaluzji.
Rowerem przez Via Verde de la Sierra
Większość odwiedzających rozpoczyna wycieczkę od wioski Olvera i pedałuje do Puerto Serrano, a następnie wraca tą samą trasą. Możecie wypożyczyć każdego rodzaju rowery (rowerki dla dzieci, tandemy, rowery trzykołowe czy te elektryczne) w wypożyczani Sesca, którą znajdziecie tuż przy rozpoczęciu trasy. Dostępne są tu także foteliki dla dzieci czy wózki. Ceny oscylują w granicy 12 euro za dobę (możecie sprawdzić na stronie internetowej. Możecie również za pośrednictwem maila zarezerwować wcześniej rowery.
Jedną ważną kwestią, którą trzeba wziąć pod uwagę,jest nachylenie. Jeśli zaczynacie i kończycie trasę w Olvera, podróż powrotna będzie prowadziła pod górę. Żadne ze "wzgórzy" nie jest szczególnie strome, przygotujcie się bardziej na jednostajną jazdę pod górę. Ale po całym dniu pedałowania możecie poczuć lekkie zmęczenie, szczególnie jeśli towarzyszą Wam najmłodsi, których trzeba holować.
Pomimo zniechęcających odległości, istnieje kilka sposobów, aby trasa stała się bardziej przystępna i przyjemna. Jedną z opcji jest rozpoczęcie wycieczki w Coripe. Znajduje się mniej więcej w połowie Via Verde de la Sierra i jest jednym z nielicznych odcinków na trasie, gdzie można dojechać samochodem. Wypożyczenie rowerów w Coripe może być trochę trudniejsze, gdyż preferencję mają goście hotelu i restauracji. Działa tylko jedna firma zajmująca się wypożyczaniem rowerów: Coripe Rural (www.coriperural.es, +34 955858675 / 655526716).
Możecie także pedałować tylko w jedną stronę, a w drodze powrotnej zamówić specjalną taksówkę. Wspomniana firma Sesca oferuje taką możliwość. W chwili pisania tego tekstu, taksówka dla czterech osób + rowery, z Coripe lub Puerto Serrano, z powrotem do Olvera kosztuje 45 €. Dla siedmiu osób, 50 euro. Należy zadzwonić i ustalić szczegóły z wyprzedzeniem.
Podsumowując, Via Verde de la Sierra to dobry pomysł na fantasyczny dzień z rodziną lub grupą przyjaciół!!